Рубрыка “Слова пра мову”. Ліпнуць - ліпець, валок - валока, сенажаць - сенакос. Адчуй розніцу! - Новости Волковыска и района, газета "Наш час"

Электронная подписка на газету Наш час

Воскресенье, 09 Июля 2023 18:06

Рубрыка “Слова пра мову”. Ліпнуць - ліпець, валок - валока, сенажаць - сенакос. Адчуй розніцу!

Ліпень нівай густы, ды свіранам пусты. Верхавіна лета сама не спіць і іншым не дае. Святло ў ліпені на ўбытак, гарачыня — на прыбытак.

Ліпне (ці ліпее?) ліпень мёдам ліпавым. Валок (ці валока?) сена вабіць водарам духмяных сенажацяў (ці сенакосаў?). Хвалююць сакавітыя (ці сакаўныя?) ягаднікі ў лясах. Сярэдзіна лета — час прыгод (ці нагод?) у полі, у лесе, каля рэчкі. Ведай, збірай не толькі ягады, але і ўражанняў поўны гарлач (ці гарлачык? ці гарляк?).

Адчуй розніцу

Ліпнуць (рус. липнуть). 1. Прыставаць, прыліпаць. 2. Разм. Шчыльна прыціскацца да чаго-н. (рус. прижиматься, липнуть). 3. Перан. Назойліва прыставаць да каго-н. (рус. липнуть, приставать). Малы ж ліпнуў да старэйшых падлеткаў і хадзіў за імі хвастом.

Ліпець (рус. еле держаться). Разм. Ледз-ледзь трымацца. Перан. Пра стан заняпаду (рус. еле держаться, скрипеть). Агароджа павалілася, ды і сама хата ўжо ліпела з апошніх сіл.

 

Валок (рус. куча, гряда скошенной травы). Доўгая града згрэбенага сена, збажыны. Валокі сена цягнуліся праз усё поле.

Валока (рус. волока). Уст. Былая мера зямлі (каля 21 га). Сваю валоку зямлі ніхто ўпускаць не хацеў.

 

Сенажаць (рус. сенокосные угодья, луг). 1. Травастой, луг. 2. Пара, калі пачынаюць касіць. 3. Месца касьбы (рус. сенокос, покос). На сенажаці ў пару збіралася ўся вёска.

Сенакос (рус. косьба травы, сенокос, покос). 1. Касьба травы на сена. На сенакос выпраўляліся яшчэ з цёмным. 2. Час уборкі сена (рус. покос, сенокос). 3. Месца, адведзенае для касьбы сена (рус. луг под покос).

 

Сакавіты (рус. сочный). Які змяшчае шмат соку. Сакавітыя яблыкі падалі з дрэва ў густую траву.

Сакаўны. Тое, што і сакавіты. Ягаднікі хіліліся да зямлі ад цяжару сакаўных ягад.

 

Прыгода 1 (рус. происшествие, история). Нечаканы выпадак. 2 (рус. приключение) Учынак, здарэнне. 3. Тое, што парушае звычайны парадак. Прыгоды ён знаходзіў хутка.

Нагода (рус. случай, повод). Прычына, выпадак. З нагоды юбілею арганізавалі невялікае застолле.

 

Гарлач (рус. кувшин, кринка). Від збана з вузкім горлам. Гарлач з малаком заўсёды стаяў на стале.

Гарлачык 1 (рус. кувшинчик, криночка). Памянш.-ласк. да гарлач. 2 (рус. водяная лилия, кувшинка). Вадзяная лілія. На вадзе ціха калыхаліся жаўталістыя гарлачыкі.

Гарляк (рус. горло). Разм. Тое, што і горла. А сварыўся ён заўзята, на ўвесь гарляк.

Оперативные и актуальные новости Волковыска и района в нашем Telegram-канале. Подписывайтесь по ссылке!


Правила использования материалов "Наш час" читайте здесь.

Прочитано 336 раз Печать